Laatst geüpdatet op oktober 2, 2023

Stille reserves is een term die wordt gebruikt om het verschil tussen de boekwaarde en de werkelijke marktwaarde van een bezitting van de BV (zoals voorraad of bedrijfsmiddelen) aan te duiden. Omdat de werkelijke waarde van deze bezittingen niet zichtbaar is op de balans en deze reserve dus geen onderdeel is van de balans wordt het een ‘stille reserve’ genoemd.

Wanneer is er sprake van een stille reserve?

Er is sprake van een stille reserve wanneer de werkelijke marktwaarde in het economisch verkeer van een activum hoger ligt dan de boekwaarde daarvan zoals vermeld op de balans.

Stille reserves kunnen dus worden berekend op allerlei verschillende activa van een bedrijf, zoals panden, machines, elektronica, voertuigen, voorraden, maar een stille reserve kan bijvoorbeeld ook zitten in een vordering van de BV.

Ondanks dat een stille reserve niet op de balans wordt weergegeven, is het toch handig om hier inzicht in te hebben. Zo krijg je namelijk een beter inzicht in de waarde van je onderneming.

Telefonisch overleggen over jouw situatie?

Hoe kun je een stille reserve berekenen?

Om een stille reserve te kunnen berekenen, heb je twee waarden nodig, namelijk de boekwaarde en de werkelijke marktwaarde van een investering. Het berekenen van stille reserves is eenvoudig. Hieronder gaan we je meenemen in een voorbeeld van een berekening van stille reserven.

Boekwaarde berekenen

Het berekenen van de boekwaarde is vrij eenvoudig. Hiervoor neem je een investering die over meerdere jaren van gebruik is verspreid. Om een investering te spreiden over meerdere jaren, wordt er gewerkt met de afschrijfmethode.

Stel je koopt een machine voor je bedrijf van € 50.000,- en schrijft deze af binnen 10 jaar waarna de restwaarde € 10.000,- bedraagt. Elk jaar schrijf je dan € 4.000,- af op de balans. Na 5 jaar zal de boekwaarde op de balans geen € 50.000,-, maar € 30.000,- bedragen.

Berekening: je start met het berekenen van het verschil tussen de aanschafprijs en de restwaarde (€ 50.000 – € 10.000 = € 40.000). Deze € 40.000 ga je in 10 jaar afschrijven, dus € 4.000 per jaar (€ 40.000 / 10 = 4.000). Na 5 jaar is er in totaal € 20.000 afgeschreven waardoor er een boekwaarde van € 30.000 overblijft op de balans (€ 50.000 – € 4.000 x 5 = € 30.000).

Marktwaarde berekenen

De werkelijk marktwaarde kun je zelf niet echt berekenen, maar wel laten berekenen door een taxatierapport op te laten stellen. Om even door te gaan op bovengenoemd voorbeeld was de boekwaarde na 5 jaar vastgesteld op € 30.000,-.

Het kan zomaar zijn dat de machine in werkelijkheid niet zo veel afschrijft. Zo kan het zijn dat de marktwaarde na het op laten stellen van een taxatie rapport uitkomt op € 35.000,-. Op basis hiervan gaan we de stille reserve berekenen.

Stille reserve berekenen

Nu we weten hoe we de boekwaarde en marktwaarde kunnen berekenen, is het tijd om de stille reserve van de investering na 5 jaar te berekenen. Na 5 jaar bedroeg de boekwaarde € 30.000,-, maar uit het taxatierapport volgde een werkelijke marktwaarde van € 35.000,-.

Om vervolgens de stille reserve van deze investering te berekenen, dienen we simpelweg het verschil tussen de boekwaarde en de marktwaarde te berekenen. Dit komt dus uit op € 5.000,-

Berekening: marktwaarde – boekwaarde = stille reserve (€ 35.000 – € 30.000 = € 5.000)

In dit rekenvoorbeeld komen we dus uit op een ‘positieve’ stille reserve van € 5.000,-. Mocht de marktwaarde minder bedragen dan de boekwaarde op de balans (na afschrijving), dan heb je te maken met een ‘negatieve’ stille reserve. Anders gezegd; de investering is op een bepaald moment minder waard dan op voorhand is gedacht.

Telefonisch overleggen over jouw situatie?

Advies van onze Ligo juristen

Als het goed is weet je nu hoe je stille reserves kunt berekenen. Wanneer je een IB-onderneming (eenmanszaak of vof) gaat beëindigen of inbrengen in een bestaande of nieuwe BV, is het noodzakelijk om alle stille reserves van de huidige onderneming te berekenen.

Aan de hand hiervan weet je namelijk de hoogte van de stakingswinst waarover je inkomstenbelasting dient te betalen. Mocht je extra hulp nodig hebben bij het oprichten van een BV of het inbrengen van een eenmanszaak of vof in een BV? Neem dan gerust contact op met onze Ligo juristen!

Wendy Bogers
Laatste berichten van Wendy Bogers (alles zien)